Meinerswijk en het polderlandschap hebben een rijke natuur en een interessante geschiedenis, die teruggaat tot de Romeinse tijd.
Oppervlakte 450 hectare

Stadsblokken-Meinerswijk is een uiterwaardengebied gelegen op de zuidelijke oever van de Rijn tegenover het centrum van de stad Arnhem. De vroegste sporen van bewoning van het gebied gaan terug tot de tijd van het Romeinse Keizerrijk. In het gebied liggen een aantal cultuur-historische objecten en buurtschap De Praets.

Stadsblokken

Stadsblokken is het oostelijk deel van het gebied, gelegen tussen de Nelson Mandelabrug, de John Frostbrug en de wijk Malburgen-West. In dit gebied liggen onder meer een werf en de havens Haven van Coers en Scheepvaartwinkel. In de verschillende havens liggen ongeveer 35 woonboten. Een oude sleephelling herinnert aan de Arnhemsche Stoomsleephelling Maatschappij, een voormalige werf die hier gevestigd was.

In de Stadsblokken wordt jaarlijks het Free Your Mind Festival gehouden. Op 8 mei 1995 vond hier het World Liberty Concert plaats, ter ere van de vijftigste viering van de bevrijding van Europa. Het is het grootste herdenkingsconcert ooit gehouden in Nederland.

Verder zijn er ontwikkelingen om Stadsblokken-Meinerswijk tot één van de grootste stadsuiterwaardenparken van Europa te maken. Het 300 hectare grote gebied gaat meer ruimte voor de rivier bieden. Tegelijk wordt het ingericht als uiterwaardenpark met een netwerk van struin- en fietspaden. De cultuurhistorie die teruggaat tot de tijd dat hier de versterkte noordgrens van het Romeinse rijk lag, wordt weer zichtbaar en beleefbaar. De vergraving van de uiterwaarden en de aanleg van 16 kilometer recreatieve paden begint halverwege 2014 en is in 2015 gereed. De komende jaren wordt ook de herinnering aan het cultuurhistorisch verleden levend gemaakt. Daarna volgt de verdere inrichting van het uiterwaardenpark.

In Meinerswijk werd rond het begin van onze jaartelling een castellum gebouwd om de Limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk te verdedigen. Dit fort wordt verschillende keren herbouwd, maar rond 400 definitief verlaten. Het is mogelijk dat dit castellum het Castra Herculis was.

In 814 wordt in een schenkingsakte van de edelman Lantward aan de Abdij van Lorsch gesproken over Meginhardeswich, (dorp van Meginhard). In 847 wordt de plaats overvallen door de Noormannen.

[1][2] In de Middeleeuwen was Meinerswijk een heerlijkheid met ‘t Huys Meinerswijk, ook wel kasteel van Arnhem genoemd, als centrale punt. Het heeft twee belangrijke bewoners gekend: legeraanvoerder Maarten van Rossum en Barthold van Gent.
Nuvola single chevron right.svg Zie Heerlijkheid Meinerswijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Steenfabrieken

De vele plassen in het gebied Meinerswijk zijn ontstaan door afgravingen voor klei- en zandwinning door drie steenfabrieken die in dit gebied waren gevestigd in de periode 1874 tot 1980. De eerste was Steenfabriek Gallantijnse Waard uit 1873 van de vennoten Verwaayen en Brantjes. Deze werd geheel ontmanteld in 1975. Van de hiernaast gelegen Steenfabriek Elden zijn nog enkele restanten en een deel van de schoorsteen te zien.

Van de meer naar het oosten gelegen Steenfabriek Meijnerswijk is een deel van de gebouwen nog steeds aanwezig. Deze fabriek stamt uit ongeveer 1874 en is in 1930 voortgezet onder N.V. Vlamovensteenfabriek Meijnerswijk door D.L. Leccius De Ridder. De fabriek wordt datzelfde jaar nog overgedaan aan medevennoot E.J.H. Ariëns, in 1943 opgevolgd door zijn zoon J.W.E. Ariëns. In eerste instantie werd de klei voor de bakstenen nog met de hand afgegraven. Vanaf 1950 zette men echter steeds meer materiaal in, zoals baggermachines en diesellocomotiefjes, waarmee de klei vanuit de polder via smalspoor naar de fabrieken werd gereden.

De bloei van de steenfabriek Meijnerswijk was in de jaren zestig van de twintigste eeuw. In 1982 kreeg het bedrijf onder het motto van werkgelegenheid nog een vergunning om 18 hectare te ontgronden, ondanks protesten van organisaties voor natuur en milieu. Maar drie jaar later moest de fabriek haar deuren sluiten en kwamen de 16 arbeiders op straat te staan.

De fabriek is nu eigendom van projectontwikkelaar Phanos, die het gebouw gebruikt voor opslag van caravans, boten en auto’s. Eenmalig is in 2007 de fabriek het decor geweest voor modeshows in het kader van de Arnhem Mode Biënnale. Het publiek werd toen vanaf de ArtEZ kunstacademie aan Onderlangs via een brug en een pontje naar de fabriek geleid.[3]

IJssellinie

In Meinerswijk werd begin jaren vijftig een belangrijk deel van de IJssellinie aangelegd. De IJssellinie was een verdedigingslinie die liep van Nijmegen tot aan Zwolle, aangelegd vanwege de dreiging van een aanval door Rusland. Door het laten afzinken van stuwen in de Rijn en de Waal kon Defensie het gebied van de IJssellinie tot kniehoogte onder water zetten, zodat de Russen bij een aanval werden gehinderd.

Een doorlaatwerk zorgde ervoor dat het water Meinerswijk in kon stromen. In combinatie met stuwen in Olst en Bemmel kon een gebied van ongeveer 120 kilometer onder water worden gezet. Kazematten die langs de linie lagen beschermden de stuwen en doorlaatwerken.

Een pijlerdam, het doorlaatwerk in Meinerswijk en een aantal kazematten vormen ook nu nog een duidelijk zichtbaar deel van deze linie.

Extra informatie en wandelingen worden georganiseerd door vereniging; vrienden van Meienerswijk
te volgen op facebook https://www.facebook.com/pages/Vrienden-van-Meinerswijk/321349808009179