Overal om je heen zie je de gele bloemen van de paardebloem. De plant wordt vaak als onkruid bestempeld en is daardoor niet populair bij mensen die houden van nette tuintjes. Met veel moeite wordt de bloem dan uit de tuin geschept of platgebrand. Toch heeft deze plant vele fijne eigenschappen, dat het ook als zegen voor de tuin gezien kan worden.

Voedsel voor de bij

Paardenbloemen bloeien vrij vroeg in het voorjaar. In een jaar zoals 2017 waarin het al vrij snel te warm was voor de tijd van het jaar, komen veel bijen aan de vroege kant uit hun hol, hotel of kast. Paardenbloem is dan een dankbare voedselplant. Als we paardenbloemen onthoofden zoals in veel parken, groenstroken en tuinen gebeurd, is er niks meer te eten. Alle stukken grond die we intensief maaien dienen niet langer meer als bloemenwinkel voor bijen en vlinders. In een tijd dat bestrijdingsmiddelen al gevaarlijk grote hoeveelheden bijen en vlinders hebben doodgemaakt, is het niet handig om ze ook nog van hun voedsel te beroven. Als de bijen en vlinders uitsterven, worden onze fruitbomen en groenten niet meer bevrucht. Geen appels en peren meer, Geen pompoenen, tomaten, komkommers en courgettes meer. Het is dan met ons ook snel afgelopen. Door meer paardenbloemen te laten bloeien, helpen we dus de bijen, de vlinders en onszelf.

Voeding uit de grond

Paardenbloemen vormen een lange penwortel. Daarmee halen ze heel veel mineralen uit dieper gelegen bodemlagen. Die mineralen vormen het eten voor onze planten. Planten groeien uitbundig als er veel mineralen beschikbaar zijn. In heel veel tuinen trekken we “onkruid”, oogsten we groenten en fruit en snoeien we bomen en struiken. Waarna we al het groen wat we niet gebruiken als afval afvoeren. Wat voor ons afval is, is eten voor al het leven in de bodem (wormen, kevers en andere insecten, maar ook bacteriën en schimmels). Als we het afval in de groencontainer gooien en weg laten halen door de vuilnisman, hongeren we het bodemleven uit. Zonder bodemleven worden de mineralen in de bodem niet meer vrijgemaakt voor de planten die we willen verbouwen. Zonder bodemleven groeien er dus geen kroppen sla, geen spruitjes, geen aardbeien. Nou zijn er veel mensen die niet van spruitjes houden, maar als we geen aardbeien meer zouden kunnen oogsten, is dat niet fijn.

Gebruiken als mulch

De manier waarop we een paardenbloem voor ons kunnen laten werken, is door het blad af te snijden als ze groot zijn en dit blad als een groen laagje op de tuin te gooien. Mulchen (“mulsjen”) noemen we dat. Het verse groen dat je op de bodem legt, wordt opgegeten door de wormen en die maken er daardoor weer eten van voor de planten. Een paardenbloem die je als mulchplant gebruikt, helpt dus mee om de andere planten in onze tuinen in stand te houden.

Waardevolle wortels

Als je toevallig een paardenbloem ergens weg wilt hebben, doe je er verstandig aan om de wortel te laten zitten. Sommige sterke paardenbloemplanten komen weer terug, waardoor je nog een keer blad kunt mulchen, maar de meesten gaan dood. Daardoor ontstaan gangen in de bodem die ervoor zorgen dat de overblijvende plantenwortels meer lucht krijgen. Dat bevordert de structuur in de bodem. Door een goede bodemstructuur kan er meer regenwater worden opgevangen. Met steeds meer hoosbuien, is het handig als de natuur dat voor ons oplost. Door meer paardenbloem dan tegels in onze tuinen te hebben, kunnen we dus ook voorkomen dat onze kelder volloopt met hooswater.

Vastleggen van Co2

De meeste plantenwortels nemen CO2 op uit de lucht. CO2 of kooldioxide is het broeikasgas, waarvan we nu denken dat het de opwarming van de Aarde veroorzaakt. De paardenbloem, die je heb afgeknipt of afgesneden om mee te mulchen gaat dood. Tegelijkertijd helpt de dode wortel van de paardenbloem (en de gang die deze wortel achterlaat) om de andere planten gemakkelijker van kooldioxide te voorzien en beter te laten groeien.

Eetbare bloemen

Als de paardenbloem nog in de knop zit, kun je de bloemknoppen in een fles met appelazijn stoppen. Ze worden daardoor zuur, zoals augurken, uitjes en kappertjes. Je kunt ze als alternatief voor kappertjes in bijvoorbeeld een pizza verwerken.

Medicinaal

Paardenbloem bevat allerlei medicinale eigenschappen. Je kunt het als wilde groente eten. Er zitten de vitaminen A, B1, B2, C, E in. Het blad bevat veel ijzer, magnesium en calcium, mangaan, natrium, seleen, silicium, fosfor en koper, calcium en chroom. Voordat je op een blad gaat lopen knauwen even een waarschuwing: de smaak is nogal bitter. Daardoor kun je paardenbloemblad beter in een salade verwerken met andere slasoorten of er een smoothie van maken met andere groenten en fruit. Een smoothie maak je met een blender. In de blender kun je allerlei groenten, kruiden en fruit stoppen die misschien wat minder smaken, maar we heel gezond zijn. Een blender verhakselt je groenten en fruit. Een bord groentesalade kost je nogal wat tijd om naar binnen te werken. Een smoothie kun je drinken. Je krijgt dan toch de stoffen binnen zonder je smaak te bederven. Zoals van spruitjes. En paardenbloem. Door er appelsap bij te doen smaakt het allemaal een stuk beter en krijg je toch alle vitamines en mineralen binnen om gezond te blijven.

Leverversterker

De wortel van paardenbloem kunnen we drogen en malen tot poeder. Daarna wordt het in capsules gestopt en in potjes verkocht als Taraxum. Taraxum is de botanische naam voor paardenbloem. Paardenbloemwortel heeft een gunstige werking op onze lever. De lever is het orgaan dat het zwaar te verduren heeft in onze tijd. Onze lever heeft tot taak allerlei gifstoffen uit ons bloed te verwijderen. Pesticiden op ons groente en fruit, drinkwater dat al lang niet meer zo schoon is als in de tijd van onze opa’s en oma’s, niet-natuurlijke kleurstoffen, zoetstoffen en smaakstoffen moeten allemaal uit ons bloed gevist worden om ons lichaam gezond te houden. Als dat niet meer lukt worden we ziek.

Indicatorplant

Het feit dat er zoveel paardenbloemen om ons heen groeien is misschien ook een teken aan de wand (voor wie daar in wil geloven): De natuur geeft in overvloed wat we nodig hebben om tekorten te herstellen. De paardenbloem is daarmee een indicatorplant (een plant die aanwijzingen geeft). Hij wijst ons op iets wat er om ons heen gebeurt. We hebben een tekort aan schone leefomgeving. We hebben een tekort aan voedingsstoffen die ons lichaam helpen opschonen. Overal om ons heen groeit de remedie. Meestal wachten we tot het zover is dat we doodziek worden. En dan stoppen we ons lichaam vol met nóg meer gifstoffen (medicijnen). We kunnen ook vers paardenbloemblad of capsules met paardenbloem wortel preventief als hulpmiddel gebruiken om zo gezond mogelijk te blijven. Daarvoor zijn meer kruiden nodig dan alleen de paardenbloem, maar het is een mooi begin.

Meer liefhebbers

Paardenbloem had beter konijnenbloem kunnen heten, want die zijn er verzot op.