Landgoed Bronbeek: van landgoed tot park en van park tot herdenkingsplaats.

Historie

De geschiedenis van het landgoed Bronbeek gaat terug tot het begin van de negentiende eeuw. In die tijd maakte het deel uit van een groot heuvelachtig en onbebouwd buitengebied. In 1816 kocht ene Stijgerwald dit terrein. Een deel ervan verkocht hij later weer, maar het gebied van het huidige landgoed behield hij en bouwde er een huis op. Latere eigenaren verbouwden het huis tot een villa in neoclassicistische stijl. In 1854 kocht Koning Willem III het landgoed van negen hectare voor 75.000 gulden. Hij liet de villa verbouwen tot een klein paleis. De reeds aanwezige vijvers met watervalletjes werden uitgebreid tot de huidige vorm en oppervlakte. Veel tijd heeft de koning niet op Bronbeek doorgebracht. In 1859 schonk hij het landgoed aan de staat onder de voorwaarde dat die er een tehuis voor ‘invaliden’ van het Oost-Indische Leger zou stichten. In 1863 werd het Koloniaal Militair Invalidenhuis geopend. Er staat op het landgoed nog een tamme kastanje uit 1775 die dit allemaal heeft mee gemaakt.

Van landgoed tot park

Na de bouw en opening van het tehuis werd het landgoed grotendeels in gebruik genomen voor agrarische doeleinden. Zo waren er een boerderij, moestuin, boomgaard, weiden en akkers te vinden. Uit die periode dateren twee andere monumentale bomen op het landgoed: een Amerikaanse tulpenboom uit 1875 en een zomerlinde uit 1895. In de jaren zestig van de twintigste eeuw kwam een einde aan het landbouwbedrijf. Het terrein werd opnieuw ingericht tot een park met gazons en bloemperken. Op de zuidwestelijke hoek staat een poortgebouwtje, waarin vroeger de brandspuit stond. Vóór de vijvers is sinds 1941 een bloemkalender te zien: daarop wordt elke dag de datum in bloemen weergegeven.
Van park tot herdenkingsplaats

Tegenwoordig is het landgoed, door de aanwezigheid van een reeks monumenten, een herdenkingsplaats voor oud-KNIL-ers, veteranen en nabestaanden van de slachtoffers van de Japanse bezetting in Zuidoost Azië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bij de ingang van het park staat een standbeeld van de oorlogsgod Mars, in 1863 geschonken. Niet ver daar vandaan is het monument ter herdenking van de vrouwen die in Indische gevangenkampen zijn omgekomen. Vlak voor het huis ligt een anker van het schip Waterloo. Dit anker redde het schip toen het in 1827 op weg naar Indië door een storm verrast werd.

Meer informatie kunt u lezen op de website van Landgoed en Museum Bronbeek.